пятница, 13 декабря 2013 г.

  1. МЕН КАШФ ЭТГАН ҲИНДИСТОН 8

    Бу гал дўконга кутилмаганда кириб бордим. Девордаги калтакесакка озор бермай, уни ташқарига чиқариб юбораётган Мали қувониб, курси қўйди. Мен эса, беихтиёр, биринчи куни меҳмонхона маъмурининг огоҳлантиришини эсладим.
    “Мабодо, хонага илон кириб қолса, илтимос, ўлдирманглар, бизга хабар беринг, ходимимиз уни тутиб, ташқарига қўйиб юборади”.
    Ҳиндларнинг табиатга муносабати мени ҳайратга солганини айтиб ўтишим керак. Тўрига делфин илинган балиқчи ҳижолат ва қўрқувдан шоша-пиша уни сувга қўйиб юборгани, Аграда мотоцикл уриб кетган маймун боласини ўша ернинг ўзида галалашиб даволашганини кўз ўнгимдан ўтади. Энди эса Мали калтакесакка ҳам озор етказмоқчи эмас.
    “Мали, уни ўлдириш гуноҳми?” тергаб қўяман. “Ганеша буни кўради ва ғазабга минади”.
    Генеша – фил бошли инсон қиёфасидаги Худо. Аксар ҳайдовчилар унинг ҳайкалчасини машиналарига илиб қўйганларига гувоҳ бўлгандим.
    “Аммо, сен мусулмонсан-ку”. “Лекин, шу билан бирга ҳиндуман. Ҳамма худоларни ҳурмат қилишим шарт!
    Менинг 1974 йилда нашр этилган биринчи китобчам “Агар табиатни севсангиз” деб аталганди. Газета-журналларда экологияга оид юзлаб мақолалар ёздим. Республика табиатни муҳофаза қилиш қўмитасини ташкил этишда иштирок этганман ва унда бўлим мудири бўлиб ишлаганман. Лекин шуларнинг барига қарамай, ҳиндуларнинг табиатга муносабатлари мен учун жумбоқ.
    Нечун ўзлари оч бўлиб, минглаб маймунлар, дайди сигирларни боқишади, жониворларни ўлдиришни жиноят деб билишади? Назаримда, бу эътиқод. Эҳтимол, табиатни қонунлар билан муҳофаза қилгандан кўра, бу инсоний бурчни эътиқодга айлантириш зарурдир.
    Харидорлар киришди. Улардан бири ўтган йил отасини Деҳлида даволатиб кетгани билан мақтанарди. Мали уларга сувенирлар, ички либосларни кўрсатди. Аммо Малининг умидвор бўлиб қолишига қарамай, улар харидсиз чиқиб кетишди.
    “Мали, эшитдингми, одамлар аксар юртлардан келиб, шу ерда даво топиб кетишаябди”. “Жаноб, бунга ҳам камбағаллигимиз сабаб. Ота-оналар тирик қолиш учун ўзлари, болаларининг буйракларини атиги юз долларга сотишади. Автоҳалокатдан нобуд бўлганларнинг юраклари, ўтхалталари, ичаклари арзонгинага берилади”.
    Бирор нимарса деёлмадим.
    Жўнаб кетиш олдидан унинг дўконига кириб, совға саломларимни харид қилдим. Чўнтагимда қолган 600 рупийни ( 1$=60 рупий) унга узатдим. “Мана буниси ҳам сенга. У энди менга керак эмас, бизнинг юртда у − қоғоз”.
    У аввал кўнмади, кейин оёғимга эгилмоқчи бўлганда, бунга изн бермадим.
    “Боинг” бортига тиқилиб кираётганлар орасида ҳиндулар билан бирга латта-путталарни арзон-гаровга сотиб олганидан мамнун савдогар аёллар, жарроҳликдан кейин ҳали кучга киришмаган бўлишсада инсон “запас қисмлари”ни ҳемири нархда харид қилганидан хурсанд бўлган дардманлар ҳам анчагина эдилар.
    “Муҳтарам хонимлар ва жаноблар! “Ўзбекистон ҳаво йўллари” компанияси сизни муборакбод этади....”
    Ўзбекча бу каломдан ички бир мамнунлик, қониқиш туйгандай бўламан...
    2013 ноябр − декабр

Комментариев нет:

Отправить комментарий