среда, 30 декабря 2015 г.

САРҲИСОБ 43



      Сарҳисобнинг сўнгги бобини ёзаётганга ўхшайман...

    Уни каминанинг иқрорномаси ўрнида  қабул қилишингиз ҳам мумкин. Агар “Нохуш хаёллар” деган ҳикоямни ўқиган бўлсангиз, айнан менинг ёшим (74) даги бош қаҳрамон  Ваҳоб Кабирович, бир йилга етмай, бу ёруғ оламни тарк этаман, деган нохуш ва муқаррар хулосага келади. Хафақон касаллигининг авж олиши, ота-онасининг айнан шу ёшда вафот этишлари ва бошқа талай сабаблар уни шундай тўхтамга олиб келади.

    Мен ҳам худди шундай ноумид кайфиятда  клавишларни терябман. Чунки, каминанинг тушкунлигига сабаблар бисёр бўлиб қолди.

    Майли, бир бошдан...

                                         *  *   *

     3 июл куни, туғилган кунимни нишонлаш учун фарзандлар, қавмлар, дўстлар келишди. Одатдагидек, меҳмондорчилик бўлди.Ўша куни Фейсбукда 50 дан ортиқ кишидан табрикнома олдим. Уларга индувидуал ва қуйидаги умумий жавобни ҳам йўлладим. “Каминани, журналистикани, адабиётни шунчалик ҳурмат қилганларингиз учун сизларни Худо ҳурмат қилсин! Кенг феъл, кетмас давлат берсин! Остоналарингга осойишталик тилайман! Шодлик ва омад икки қўлини чўзган гўдакдай сизларга талпинсин. Худо ҳақи, сизларни яхши кўраман!”

среда, 19 августа 2015 г.

ТЎЙ



  16 августда Султон сарой ресторанида набираларим Далер, Беҳрўз ва Беҳбуджонларнинг суннат тўйлари бўлиб ўтди. Тўй завқли, ҳаяжонли бўлди. Набираларим Малика, Фотима, Рухшона, Райҳона ҳиндча рақс ижро этишди.

суббота, 11 июля 2015 г.



В Самарканде открылся музей деревянных ложек

Узбекистан, Ташкент, 12news.uz  —   Состоялось открытие музея деревянных ложек самаркандского писателя и публициста Нусрата Рахмата. Музей расположен в его доме в кишлаке Кутарма Самаркандского района. В нем представлены около 200 ложек разных народов мира,  собранные известным писателей в течение полувека.
Собрать деревянные ложки – хобби Нусрата Рахмата. Где бы он ни был, в другом городе или за рубежом, обязательно покупал деревянную ложку. О его хобби узнали друзья и коллеги. Они тоже стали ему дарить ложку. Так, в течение нескольких лет образовалась у Нусрат ака большая коллекция деревянных ложек. Среди них есть ложка, которая была подарена самим Чингизом Айтматовым.
Почему Нусрат Рахмат интересовался именно деревянными ложками? Он на этот вопрос может ответить очень долго, объясняя роль и значение ложки в жизни людей. «Это не только прибор быта. Ложка, особенно деревянная является произведением искусства, –  говорить наш герой. – Он дает информацию о культуре народа, о его характере».

Для подтверждения своих слов показывает грузинскую ложку. Говоря о том, что он покупал ее в Тбилиси, просит обратить внимание на ее орнамент. Он считает, что человек, пользуясь этой ложкой, получает не только наслаждение от самой еды, но и – духовное удовлетворение. Или вот эти две китайские ложки. Они сделаны из железного дерева. По словам Нусрата Рахмата императоры Китая пользовались именно такими ложками.
Автор: Тошпулат Рахматуллаев



четверг, 2 июля 2015 г.

Ёзувчининг онлайн поғонаси



                     

                                   Абдулла Қодирий адабиётимизда ҳамон яловбардор: шу йилнинг биринчи июлигача адибнинг “Ўткан кунлар”ини 13780 киши ўқибди. Бу фақат ziyouz.uz ёки “Зиё истаган қалблар учун”сайтида. Ўнлаб бошқа адабий сайтлар ва адибнинг электрон китобларини қўшиб ҳисобласангиз, бу рақам миллиондан ошиб кетиши аниқ.

   Ана шу кўрсатгичлардан воқиф бўлганингиздан кейин, “ Ёшлар ўқимай қўйди”,  деган даволарга қўшилмайсиз, албатта. Чунки Интернет сайтларидан асар ўқийдиганлар, асосан ёшлар эканлиги аниқ. Масалан, Хуршид Давронга қарашли TurkLib сайти бағоят серқамров бўлиб, унда Марказий Осиё республикаларидан ташқари Туркия, Озарбайжон  адабиёти билан ҳам танишиб бориш мумкин. Мазкур сайтда менинг тўрт китобим жойлаштирилган ва ҳар гал очганимда ўқувчилар сони ошаётганидан ички бир қониқиш ҳис этаман.

вторник, 30 июня 2015 г.

Диалог



Хуршид Нуруллаев:
Матбуот ва ОАВ куни муносабати билан пойтахтда ўтказилган тадбирда таниқли ёзувчи ва журналистлар қаторида клубимиз аъзоси Наргиза Бўроновани кўриб, хурсанд бўлдим ва ҳавасим келди. Чунки рўйхатдан ўтган ОАВдан биттадан вакил таклиф этилганда ҳам 1400 та иштирокчи бўлиши керак. Лекин залда бунча одам йўқ эди. Бундай йиғинда шахсан қатнашиш ҳар бир кишига шараф. Мен ҳам касб байрами муносабати билан журналис устозларимни, шу соҳада ишлаётган дўст-ёрларни қутладим. Жумладан, Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист Нусрат Раҳматни ҳам муборакбод этдик. Устоз 3 июлда етмиш тўрт ёшни қаршилайдилар. Шу муносабат билан ҳамда касб байрами сабаб таниқли журналистга бир-неча саволлар билан мурожаат қилдик. Мазкур суҳбат Самарқанд туманида (6 минг ададда) чоп этиладиган “Гулобод тонги” газетасининг 26 июндаги сонида берилган.
                      ҲАЁТ ВА ИЖОД ШАЙДОСИ
Ўзбекистонда хизмат кўрсатган журналист Нусрат Раҳмат 1941 йилнинг 3 июлида Самарқанд туманидаги Қўшмачит қишлоғида туғилган.
“Ленин йўли” газетасида ишлаган, “Қишлоқ ҳақиқати” газетасининг Самарқанд, Бухоро вилоятлари бўйича мухбири бўлган. “Ўзбекистон адабиёти ва санъати” газетаси, “ Меҳнат” нашриёти, Ўзбекистон табиатни муҳофаза қилиш қўмитасида хизмат қилган.
“Агар табиатни севсангиз” деган илк китобчаси 1975 йили нашр этилган. Кейин “Чанқовуз”, “Олис-олис сўқмоқлар”, “Дашт”, “Замондош ўйлари”, “Селекция муъжизаси”, “Сўқмоқлар ва сабоқлар”, “Тақдимот” шеърлар, “Фожиа”, “Мен мухбирман”, “Мен редаксияданман”, “Энг ашаддий каллакесар“, “Асқад Мухтор дедилар” сингари китоблари чоп этилган.
Матбуот ва ОАВ ходимлари куни арафасида газета мухбири Хуршид Нуруллаев ёзувчи ва публицист Нусрат Раҳмат билан учрашиб, унга бир неча саволлар билан мурожаат этди.


Савол: Яқинда газетамизда чоп этилган Самарқанд туманидан чиққан Ўзбекистон халқ шоири Хуршид Даврон ҳақидаги мақолада унинг туғилиб ўсган қишлоғи Чордара ҳақида ва болалигида эсига қолган қишлоқ тепалиги билан боғлиқ хотиралари ўрин олганди. “Ҳар сафар бу тепалик устига чиққанимда олисдаги тоғларга тикилиб хаёл сургим келар, хаёл сурганим сайин йироқдаги тоғлар бутун ҳайбати ва залвори билан яқинлашар, охири уларнинг мовий қучоғига сингиб кетганимни билмай қолардим. Хуллас, ўша тепалигу олисдаги мовий тоғлар мени шоирга айлантирган бўлса ажабмас.” дея тарифлайди шоир. Ёзувчи Нусрат Раҳматнинг туғилган қишлоғи Қўшмачит миришкор деҳқонлари билан машҳур. Бу қишлоқ ўзининг ёзувчи фарзандига яна қандай таассуротлар қолдирган?


Жавоб: Қўшмачитда туғилган бўлсам ҳамки, ақлимни таниб, бошланғич маълумотни Ургутнинг Қўзичи қишлоғидаги мактабда олганман.
Бу жуғрофий номувофиқликка изоҳ берадиган бўлсак, жилла бўлсада, ўша йиллардаги ҳолатни кўз олдимизга келтиришга тўғри келади. Дадам ҳайдовчи эдилар ва у пайтларда шоферлар жуда озчилик бўлишгани сабаб уларни қадрлашарди. Ҳукумат фронтдан бўшаган юк автомашиналарини илғор колхозларга тақсимлаётган пайт эди. Ургутдаги машъал “Қизил Шарқ” колхозига теккан “политурка”ни бошқаришни дадамдан сўрашганди.
Биринчи синф пайтимда мактаб директорининг йиғилишда газета ўқиб бергани ёдимда михланиб қолган. “Улуғ доҳиймиз Иосиф Виссарионович Сталиннинг чексиз ғамхўрлиги билан “Қизил Шарқ” колхозига ҳам машина берилди. Районимизда машиналар сони учтага етди. Шофер Жумаев Раҳматдан ҳамма мамнун. Муаллимлар орасида фронтдан ярадор бўлиб келганлар ҳам анчагина эди. Орадан йиллар ўтиб, уларга бағишланган туркум шеърлар битганман.
Ёғоч оёқ ғичирлайди,
Ғичирлаб хазин-
Одамларга баён этар,
Серҳасрат арзин:
“Мен садақайрағоч эдим бир замон
Она ергинамнинг чайир ўғлони.
Чорак аср аввал кесиб беомон,
Кесилган оёққа улашди мани.
Чорак аср мадад бўлдим-у, аммо,
Оёқ бўлолмадим, бўлолмайман ҳам.
Чорак асрдирки, менга муаммо:
Мажруҳ этар нечун, одамни-одам!?”
Электрон блогим ( nusratrahmat.blogspot.com)да бу ҳақда батафсил ёзганман. Газетанинг имконияти чекланганини ҳисобга олиб, қизиққан кишилар Интернетдан ўқишларини маслаҳат бераман.
Савол: Бир битигингизда шундай сатрлар бор: “...Олтмиш ёшнинг нари-берисида киши руҳиятида эса талай ўзгаришлар содир бўлиши табиий. Киши бой берилган имкониятлар, йўл қўйилган хатоларидан надомат чекади, ҳаёт ва адабиётга бўлган аввалги ташналик, иштиёқ сусаяди...” Олтмиш ёшингиздан кейингни ижодингиз билан танишган ўқувчи асарларингизда қайд этилган фикрларнинг аксини кўради. Чунки ҳаёт ва адабиётган бўлган ташналик кучайса-кучайганки, сусаймаган.
Жавоб: Киши умри давомида кўплаб кишилар билан дўстлашади, лекин кексаликкача уларнинг айримларгина сақланиб қолади. Дўстим Миршариф Хўжаев ( каминадан тўрт ёш кичик) ўшанда мендаги бу тушкун кайфиятни сезиб, савол берганди. “ Толстойнинг қайси асарларини жуда қадрлайсиз?” “Ҳожимурод” , “Тирилиш”, жавоб бердим мен. “Адиб ана шу икки асарини ҳам етмиш ёшдан кейин ёзган, деди у. Чунки ёзувчи, айнан олтмиш ёшдан кейин тажриба, билим, хотираларга бой бўлади. Ёзувчининг ижоддан тўхташи унинг ўлими билан тенг”.
Шундан кейин “Фожиа” ҳикоялар туркумини, “Жадид” романини ёздим. Миршариф дониш уларни ўқиб, мақтаб турди.
Савол: “Ўйлаб кўрсам, табиатга ҳеч қайси авлод биздай кўп зуғум ўтказмаган, катта зарар етказмаган экан. Мен келажак авлоднинг оёғига бош қўйиб тавба тазарру қилишга тайёрман!” деган эътирофингиз бор ёзувларингиз ичида. Бир вақтлар Ўзбекистон Табиатни муҳофаза қилиш қўмитасида хизмат қилгансиз. Бу хулосага ўшанда келганмисиз? Ҳозирда экологиядаги муаммоларни бартараф этиш борасида маълум ишлар қилинмоқда, албатта. Лекин қилинганидан қилиниши керак бўлган ишлар кўпдек.


Жавоб: Бундан икки йил муқаддам Ҳиндистон саёҳатида бўлгандим. Ўтлоқ орасидаги коттежга жойлашиб олганимиздан кейин, ҳинд маъмур рус тилида қийналиб, мабодо хонага илон ёки калтакесак кириб қолса ўлдирмаслигимизни илтимос қилди. Телефон қилсак, ўзи кириб, уларни чиқариб ташлашини айтди. У билан гаплашгим келди. “Ҳамма меҳмонларни шундай деб огоҳлантирасизларми? “Йўқ, Оврупо, Америка қитъасидан келадиганлар буни билишади. Араблар ҳам уволдан қўрқишади. Бошқаларни огоҳлантирамиз”.
Бу рўйхатда бизнинг мамлакат ҳам борлигини фаҳмлаш қийин эмасди. Ҳиндистонда ҳатто магистрал кўчаларда ҳам сигирлар, маймунлар эркин юришади. Ҳинду бизга нисбатан анчайин қашшоқ, дунёбинлиги ҳам ҳамин қадар, аммо табиатга озор етказишда Худодан қўрқади.
Мен Европадаги талай мамлакатларда бўлдим ва уларнинг табиатга эҳтиромларини кўриб ҳавасим келди. Халқимиз ҳақида гап кетганда, мақтанишни хуш кўрамиз: “Энг меҳнаткаш, энг меҳмондўст” ва ҳакозо. Лекин одамларимизнинг экологик маданияти жуда паст. Мисоллар келтираман. Жомбой ҳудудида “Зарафшон” қўриқхонаси ташкил этилганидан хабардорсиз, албатта. Бу ерда, жумладан Жаҳон қизил китобига кирган қирғовулларни кўпайтириш йўлга қўйилди. Улар ҳимояга олингач, тез кўпайди ва қўриқхонадан ташқарига учиб чиқабошлади. Бу яхши ҳол эди: шу тариқа жониворлар бошқа ҳудудларда ҳам кўчиб, кўпайиши каромат қилинганди. Аммо ундай бўлмади. У ердан чиққан қушларни ўққа тутишга киришишди. Милтиқлар тортиб олингандан кейин ҳам тўр, тузоқ ва калтаклар билан беаёв овлашмоқда. Бир тишлам гўшти учун.
Бундан ўн йиллар чамаси олдин қиш қаттиқ келди, тоғларни қор босди. Озуқа тополмаган оҳу, жайрон, сайғоқлар нажот излаб қишлоқларга тушабошладилар. Аксар қишлоқларимизда уларни тутиб, кучга киритишди, семиртиришди. Кейин... сўйиб ейишди...Мен бунга гувоҳ бўлдим.
Мустақиллик эълон қилинишидан олдинроқ республикамизда Табиатни муҳофаза қилиш қомитаси тузилди. Каминани мазкур ташкилотга тарғибот бўлимининг мудири сифатида ишга қабул қилишганди. Қўшни хонада эса овчилик бўлими жойлашган бўлиб, у ерга милтиқ кўтарган талай кишилар кириб чиқишарди. “Табиатни муҳофаза қиладиган идорага овчилар керакми,” деган фикр эса менга тинчлик бермасди. Уларнинг бўлим мудири билан гаплашдим. “Кўпайиб кетган жониворлар, масалан, бўри, шоғолларни ким тартибга солади; ов муддатини ким белгилайди” деди у. Тўғри, бўри, шоғол кўпайиб кетса, уларни камайтириш керак. Аммо бунинг учун тараққий этган мамлакатлар сингари бу жониворларнинг сонини тақрибан билиш керак-ку. Бунақа ҳисоб-китоб эса бизда ҳозиргача йўқ. Ов муддатини белгилаш учун бунчалик кўп одам керак эмасдир. Янги йил арафасида овчилик бўлими ходимларга совға тайёрлашганини айтиб қолишди. Чиқиб қарасам, юк машинасида ўққа тутилган талай сайғоқлар, шунингдек, жайронлар, оҳулар қалашиб ётарди. Ходимлар талашиб-тортишиб, ўзларига тегишли улушни машиналарига ортишарди. Кейин, мен бу идорадан кетдим.
Савол: Таниқли адиб Нусрат Раҳмат ҳақида гап кетганда унга публицист, ёзувчи, журналист деган тариф берилади. Битикларингизда асли агроном эканлигингиз бот-бот такрорлаган бўлса-да, аксарият Сизни адиб сифатида тан олишади. Қишлоқ хўжалги соҳасида беш йил ўқиб, нима топган ва нима йўқотилганини ҳеч ўйлаганмисиз?
Жавоб: Мен ҳаммаси бўлиб, олти ойгина агроном бўлиб ишладим, холос. Ундан кейин талай ташкилот, корхоналарда хизмат қилдим. Тан оламан: қўнимсизман. Аммо ана шу қўнимсизлик менга жуда кўп нарсалар берганлигини ҳис қилганман.
Савол: Эртага матбуот ва оммавий ахборот воситалари ходимлари куни. Шу муносабат билан кўп сонли ҳамкасбларингиз қатори Сизни ҳам табриклаймиз. Узоқ йиллар журналистика билан шуғулландингиз. Соҳага алоқаси бор инсон сифатида даврий матбуотга нисабатан муносабатингиз ўқувчиларимизни қизиқтириши шубҳасиз. Умуман, бугунги газеталарнинг ютуғи ва камчилигини нималарда кўрасиз?
Жавоб: Газета ҳаётимизнинг кузгуси бўлиши керак. Биз муаммолар ва уларнинг ечими ҳақида кўпроқ ёзишимиз зарур деб ўйлайман. Журналистларимизнинг дилларида анчайин қўрқув борга ўхшайди. Матбуот ва адабиётимизнинг жозибадорлиги ана шу қўрқувни енгиш билан боғлиқ.
Савол: Сизнинг ҳар хил қошиқлар йиғишга қизиқишнгизни биламиз. Билишимизча, уларнинг сони икки юздан зиёд. Лекин, нега, айнан қошиқ?
Жавоб: Сиз менинг ёғоч қошиқлар музейимда бўлганингиздан кейин бу саволга жавоб топган бўлсангиз керак, деб ўйлагандим. Ёғоч қошиқ фақат ошхона ашёси эмас, санъат асари ҳам. Одамлар темир қошиққа ўтиб кетишди. Дунёдаги талай халқларнинг санъат асарлари сифатида баҳолаш мумкин бўлган қадимий ва ноёб қошиқларни сақлаб қолиш миссиясини тақдир менинг зиммамга юклаганга ўхшайди.

суббота, 2 мая 2015 г.

среда, 15 апреля 2015 г.

УМРБОҚИЙ - САДРИДДИН АЙНИЙ



                  
     Бугун ўзбек ва тожик жадид адабиётининг асосчиларидан бири, аллома Садриддин Айний таваллуд топган кун. Адибнинг ўзбек тилида ёзилган “Қуллар”, “Судхўрнинг ўлими” сингари асарлари  жаҳон адабиёти дурдоналари сафидан ўрин олган. Биргина “Судхўрнинг ўлими” ўттиздан ортиқ тилларга таржима қилинган.     
   Садриддин Айний Марказий Осиё  ёзувчиларидан биринчи бўлиб Сталин мукофотига сазовор бўлган эди. Унинг номи адабиётимизда Маҳмудхўжа Беҳбудий, Абдулла Қодирий билан бир қаторда туради.
    Аммо сўнгги йилларда Айний ҳазратларига бўлган нохуш муносабат дилингни хуфтон қилади. 2009 йилда вилоятнинг собиқ амалдорлари унинг Самарқанддаги уй-музейини   бузиш ҳақида  фармойиш беришди.  Ёзувчининг мухлислари булдозер қаршисига  чиқдилар ва у ортга қайтишга мажбур бўлганди. Майли,  амалдорлар ва булдозерчилар жоҳилдир. Аммо яқинда адабиёт дарсликларини варақлаб, Садриддин Айнийнинг номи бу китоблардан олиб ташланганининг гувоҳи бўлдим ва надомат чекдим. Бу, бағоят калтабинликдан ўзга нарса эмас! Аслида, амирнинг етмиш даррасига чидаб берган ёзувчига бу зарбалар заррача таъсир қилмаслиги аниқ. У асрлар оша яшайверади!  Жоҳил амалдорлар ва адабиёт дарсликларини тузадиганларга айнан шу умрбоқийлик аламли бўлса ажаб эмас... 

    


воскресенье, 22 февраля 2015 г.

САРҲИСОБ 42



      Қишлоқдан шаҳарга келганда, анчайин одобли, ҳамиятли,  эътиқодли бўлган йигитчанинг йиллар оша  мунофиқ, иғвогар, қаллоб, таъмагирга айланиб қолишини кузатганмисиз? Бунинг сабаблари ҳақида фикр юритганмисиз?! 
    Мазкур ўзгаришга фақат шаҳар муҳити сабабми ёки  унинг қонида аввалдан мавжуд бўлган вирусларнинг юз кўрсатишими?
     Қишлоқда яшайдиганлар шаҳарликлардан кўра афзал ёки бизнинг миллат бошқалардан устун, деб  ҳисоблашларига сизнинг муносабатингиз қандай?  
    Керакли пайтда кечирим сўрашнинг моҳияти ёки муъжизаси ҳақида ўйлаб кўрганмисиз?  
   Айрим воқеалар сабаб бўлиб, шу саволларга жавоб изламоқчи бўлдим.

четверг, 15 января 2015 г.

Адабиёнинг янги мезони



  

   Табиатан, бот-бот микротадқиқотлар ўтказиб туришни хуш кўраман. Бундан йигирма  беш йиллар муқаддам,  қайси тоифадаги кишилар кўп китоб ўқишини ўрганишга ҳаракат қилгандим. Танлаганларим орасида  врачлар, ёзувчилар, педагоглар, чўпонлар, асаларичилар, қоровуллар ҳам бор эди. Йил давомида, уларни холисона кузатдим, сўраб-суриштирдим.  Шу жараёнда метро эскалаторидан китоб ўқиб чиқадиганлар эътиборимни тортиб қолди. Уларни ана шу хавотирли, ноўнғай вазиятда  ўқишга даъват этган куч нима? Одатми, китобни ёзган муаллифнинг истеъдодими, вақтдан ютиш истагими...Кейин уларга яқинлашиш ва мазкур асрордан хабардор бўлишга ҳаракат қилдим.  Бу одамлар,  аксар ҳолда, русизабон кишилар бўлиб чиқарди. Ва улар ўқийдиган китоблар, кўпинча, медицинага оид оммабоп, қизиқарли ва андак радикал тарзда, яъни медицина анъаналарини жилла инкор этган кайфиятда ёзилган адабиётлар; шунингдек, детективлар, мифлар бўлиб чиқарди. Соф адабий асар ўқийдиганларни эса учратмадим. Зеро, адабий асарни бундай ноўнғай вазиятда  ўқиш ножоиз ҳам.

воскресенье, 11 января 2015 г.

САРҲИСОБ 41



    Ушбу сарҳисобни Улуғбекнинг шаҳардаги  янги ҳовлиси (Мингтут маҳалласи)да ёзябман. Рухсора билан бу ерга кўчиб келганимизга уч ҳафтача бўлди. Қишлоқда ҳам шароит яратиб беришган эди. Аммо ўғиллар ёлғиз яшашимизга рози бўлишмади.
   Бу ерда андак зерикябман. Аммо начора...Турфа кишилар билан танишишга, суҳбатлашишга ҳаракат қилябман. Ветаптекада бўлябман.
   Декабр ойини сарҳисоб қилдим.  “Зиё истаган...” сайтидан ҳикояларимни қарийб минг киши сақлаб олибди. Бошқа сайтларда ҳам ўсиш бор.
   Умуман, ўтган йилдан мамнунман. Эвара кўрдим. Амиржон. Сарвиноз медицина институтига кирди. Набираларда интилиш кучли. Ўғиллар ишида ҳам тараққиёт бор. Янги птицефабрикани ишга туширишди улар. Ёзда Рухсора билан Зомин санаториясида яхши дам олдик. Жисмоний машқларни канда қилмаябман.
    Йўқотиш ҳам бўлди: синглим Мустаҳкам оламдан ўтди.
    Ўтган йил қошиқлар музейининг асосий юмушларини бажариб бўлдим. Миршариф, Тошпўлат, Зиядулла билан оилавий ўтиришимиз давом этиб турибди. Сиёсий ва миллий мунозараларга аралашмай қўйдим.