пятница, 13 июня 2025 г.

2. БЕҲБУДИЙ ЁЗАДИЛАР




                                         “ Қасди сафар”дан         

“Андра  (Ҳозирги Адирне. Изоҳлар бизники. Н.Р.) Истанбулни бошқа тил ила айтганда, Туркия давлатининг дарвоза ва устунидир... Истанбул ила Андра ароси қитор  ( поезд) ила ўн соатлик йўл бўлуб Австриё насоралари темир йўлнинг соҳиби... Бечора мусулмонлар беш юз йилдан бери Оврупода ўлтуруб, оврупо одати, либоси ва ямон ишларини одат қилиб, аммо илм, ҳунаридан керагича ҳисса олмабдурлар. Бул ҳар ерда шундайдур. Бу кунгача бир чақирим темир йўли бино қилмоқға бутун мусулмонларнинг илм ва иқтидори йўқдур, аммо папирус, ичкулик ва бузуқлик тарафига бор кучимиз ила аъло ҳолда тирмашармиз”.  
                                                                                      Туркия

   “ Баъзи ҳожиларимизни киссаларига оқчалари бўлуб, сарф этмасликлари ва ялғондан, биз мискин деб ҳаммол ила ва бир икки ғуруш расм  оладурғон, карантин ва банд (порт)лар маъмурлари ила урушиб юргонлари боиси таъсиф (афсусланарли)дур”...

понедельник, 2 июня 2025 г.

1. БЕҲБУДИЙ ЁЗАДИЛАР


“Марвда  аҳоли аксария ила рус, арман ва эрон табъаларидур. Атроф халқи туркман бўлуб, шаҳарий бўлғонлари йўқ. ..Йўл устиндаги туркманларни бошиндаги узунлиги уч ярим қариш, эни экки қаришдан зиёда телпагидан башқа кўргу ери йўқ, фақат ҳануз белида аксария ила ханжари бордур. Аммо алар ханжар ўрниға қалам тутиш замони келганини билмайдурлар”. (“Саёҳатнома”)
                                          
                                                    * * *
“Ер – қум. Бир тараф ўтсиз тоғ, беш-ўн тева, бир-экки эски олачиқ ҳар ерда оз-оз кўринур. Бу қазоқларга лозим эдики, ўзлариға яқин шаҳарлар атрофинда йиғилиб турғун бўлинсалар, валлоҳ, бу кетишни охири йўқ бўлмоқдир. Муҳтарам қазоқ талабалари, қазоқ уламо ва зиёлилари муни талқин этсалар керакдур”. (Қизиларвот)

НЕИЗВЕСТНЫЙ ХУДОЖНИК

 


В махалле ненавидят этого благообразного красивого человека. Его шикарный двухэтажный дом и новенькие «Волги», которые он меняет как перчатки, приобретены нечестным путем. Люди знают это и ненавидят его. А еще больше его ненавидят за эгоизм и мещанство. Несмотря на это, они идут к нему с различными просьбами. Кому-то нужен кирпич, другому – пиломатериалы, третьему нужно помочь приобрести машину, а четвертому – защитить сына на суде. Все знают, только этот человек сможет им помочь: у него куча знакомых и друзей, ему, как инвалиду войны, открыты двери солидных организаций, а в противном случае он умеет угрожать и припугивать так, что всюду стараются побыстрее решить его проблему и поскорее избавиться от него.
Один известный бригадир из пригородного колхоза в течение всего года присылает ему фрукты и овощи, а летом появляется сам. Каждый год у него проблемы со сдачей сельхозпродукции, которая не терпит проволочек и быстро портится. Его знакомый быстро помогает решить проблему.
Я встречаюсь с этим человеком ежедневно. И хотя ненавижу его за высокомерие, вынужден слушать его пространные монологи о сущности земной жизни, мещанские рассуждения о неумении других заработать нужные блага и прочие, прочие…

FACIA

 FACIA Turkce

ОИДИ ҶУФТИ ҲАЛОЛ ВА ЗУРРИЁТ

 

                     Писар ва духтари азизам! Дар ин дунёи серғавғо ва ташвиш ҳар кас барои ёфтани ҳамсари меҳрубон ва  муносиб, тамоми ҳастии худро ба ӯ бахшидан, фарзанд дидан, мекӯшад. Вале ин бахти нек ба ҳама насиб намекунад.

         Афсӯс, ки барои тадбири бағоят пурмасъули бунёди оила ҳеҷ кас дастури возеҳу равшан ва тавсиянома нахоҳад дод, Зеро интихоби ҷуфти ҳалол кори бағоят пурназокати қалб аст. Аммо бо вуҷуди он, тамоми инону ихтиёрро ба ҳукми шумоён гузоштани ман он қадар дуруст нест. Фақат ҳамчун падари дилсӯзу пурмасъул маслиҳатҳои муфид медиҳам, ки аз фоида холӣ нест.

7. ИДРОК ЭТГАНЛАРИМ

 

           Вилоят газетасида ишлаганимда, редакция топшириғи билан қамоқхона, жиннихона. ва моргга ҳам кириб чиққанман. 1987 йилда чон этилган “ Мен редакциядан” деган китобимда бу ҳақда батафсил ёзганман.

   Расмий доираларда  “ руҳий касалликлар шифохонаси”  деб аталадиган бу даргоҳга, айнан  шу ернинг ўзидан тушган шикоятни текширгани боргандим

 

"Мен, деб ёзган эди шикоят эгаси, катта ноҳақликка дуч келдим:  бошлиқлар устидан ёзганим учун руҳий касаликлар шифохонасига ётқи-зишди. Милициядагилар, докторлар билан тил бириктириб, шу қа-биҳликка қўл ўрдилар, безбетлар!

         Ҳурматли редакция! Бирор муҳбир келиб, мен билан гаплашишини илтимос қиламан!"

         Ҳатга илова қилиб, у шеърларини ҳам юборганди. Мактуби сингари шеърлари ҳам равон эди, уни савдойи одам ёзганига ишониб бўлмасди. Машқларини адабиёт бўлимининг мудирига кўрсатган эдим, у ҳам фик-римга қўшилди.

         - Газетага берса бўладими, - сўрадим.

         - Йўқ, бўлмайди, - деди у анча кескин, аммо сабабларини айтмади.

четверг, 15 мая 2025 г.

 5.  ИДРОК ЭТГАНЛАРИМ

Одамларни тушуниш қийин. Уларнинг аксари оғма ва беқарор. Қишлоқ ёшлари шаҳарга интилишади-ю, бир азобда ўрнашиб олгач,қолган умрларини қишлоқларини улуғлаш, шаҳар ва шаҳарликларни ёмонлаш, ғийбат қилиш билан ўтказишади. Ёки кексаликни олинг. Ҳамма ҳам мўйсафид ёшларга етишни орзу қилади. Унга етиб олгандан сўнг, кексаликни лаънатлашади. Ўзлари танлаган касбу корни, сайлаган депутат ҳамда ҳукуматни ҳам ёмонлашгани ёмонлашган улар. Эҳтимол, бу қониқмаслик ҳиссидир. Айнан, ана шу ҳис кишини ҳаракатга солар...
* * *
Статистика –ҳақгўй ва даққоқ қария.Фоизма- фоиз айтиб беради: одамлар қанчага кўпайгани, жиноят қанча ошгани, нон истеъмол қилишнинг кўтарилиш динамикаси , гўштнинг қимматлашуви... хуллас ҳаммакўрсатгич – инсоннинг нечоғлик бахтли ёхуд бахтиқаро экaнлигини айтишдан ожиз у!
* * *
Ташвиш сени ташвишга солмагунча сен ташвишни ташвишга солма!
* * *
Халойиқ гавжум бўлиб ўтадиган йўл бўйида икки гадонинг ғижиллашиб қолганига гувоҳ бўлганман.
-Сен, ипирисқи иккинчи бор участкамга келсанг, уриб оёғингни синдираман. Бу ер учун ойида эллик минг тўлаганман!
-Вой, паст-ей! Эллик минг дейди-я!
Мен юз минг сўм бериб чиқдим бу жой учун.
Йўлда давом этар эканман ўйладим: ким экан ана шу гадолардан ҳам бож ўндирган? Албатта, амалдор!
Тиланчидан ҳам паст турган ярамас
! * * *
Онанг қайси тилда алла айтган бўлса, ўша забон, сенинг миллатингдир! Қанақа юрт ёки муҳитда яшвшингдан қатъий назар, миллатингдан тонма, чироғғим..
.* * *
"Мен ўзбекман," деб гариллайдиган, гоҳида миллат номидан гапирадиган, ўзга миллатларни камситишга мойил бўлганларни суриштириб борсанг, илдизи муғул, араб, қозоқ ёки. форсга туташган бўлиб чиқади.

 

четверг, 9 июля 2020 г.

ОИДИ ҶУФТИ ҲАЛОЛ ВА ЗУРРИЁТ


         Писар ва духтари азизам! Дар ин дунёи серғавғо ва ташвиш ҳар кас барои ёфтани ҳамсари меҳрубон ва  муносиб, тамоми ҳастии худро ба ӯ бахшидан, фарзанд дидан, мекӯшад. Вале ин бахти нек ба ҳама насиб намекунад.
         Афсӯс, ки барои тадбири бағоят пурмасъули бунёди оила ҳеҷ кас дастури возеҳу равшан ва тавсиянома нахоҳад дод, Зеро интихоби ҷуфти ҳалол кори бағоят пурназокати қалб аст. Аммо бо вуҷуди он, тамоми инону ихтиёрро ба ҳукми шумоён гузоштани ман он қадар дуруст нест. Фақат ҳамчун падари дилсӯзу пурмасъул маслиҳатҳои муфид медиҳам, ки аз фоида холӣ нест.

среда, 7 мая 2025 г.

 

 

  2. ИДРОК

ЭТГАНЛАРИМ

 Бу йил қалдирғоч ҳаммомга кирадиган даҳлизчада, лампочка устига ин қурди. Уни ҳуркитиб юбормаслик учун ҳамма эҳтиёт чораларини кўрдик: эшикни ёпилмайдиган, лампочкани ёнмайдиган қилиб қўйдим. Набираларга алланималарни қайта-қайта тайинлаган бўлдим.

  Гап шундаки, икки йил илгари айвондан жой танлаб, иннинг ярмини тиклагач, ғойиб бўлиб кетишган эди. Уларни нимадир ( мушук, илон, хакка) қўрқитганди чамаси. Биз надоматлар чеккандик.

 

   Нар ва мода бир-бирига қўлдош, меҳрибон бўлиб ин тиклашди, мода тухум қўйди ва яқинда бола очади.

   Аслида ҳаёт кичик-кичик шодликлар ва ғуссалардан  иборатдай. Биз гоҳида  арзимас омадсизликлардан озор кўрамиз, изтироб чекамиз. Аммо кичик қувонч ва шодликларга эътибор бермаймиз.

  Қалдирғочлар менинг хонадонимдан жой танлашгани, ин қуришгани ва ҳар гал телефон симига  қўниб қўшиқ айтгани   дилимга ногаҳоний хуррамлик ато этади. У вижирлаб сайраётганда, секин разм соламан. Табиат уни  жуда баркамол қилиб яратган: узун қанотлари қора, тўши оқ, бўйни эса қўнғир рангда. Душман маҳв этолмаслиги учун кучли қанот ато этган; ҳатто қирғий ҳам унга етиб ололмайди.

   Инсон сўнгги йиллар давомида бир тишлам гўшти ёки бошқа манфаатлари учун қирғовул, каклик, оқбовур, укки, какку, кўкқарға, сингари паррандаларни деярли қириб юборди. Аммо дилкашлиги, меҳри учунми қалдирғочни ўлдиришга уволдан қўрқди.

   Гоҳида ҳамма ўқишга, ишга жўнаб, уйда ёлғиз қоламан. Шундай пайтда дилимни ғусса босиб келабошлайди. Ногаҳонда эса қалдирғоч сайраб қолади ва ”Мен ёлғиз эмасман, дилкаш ҳамроҳим бор”, деган фикрдан қувониб кетаман.

  Шу сатрларни ўқиётган биродаримнинг айвони (балкони, подъезди)га қалдирғоч ин қўйишини тилаб қоламан.

                             *  *  *

Бир замонлар, денгиз сигири, деган жонивор бўлган. Сут эмизувчилар оиласига мансуб бу ҳайвон бироз сигирга, бтроз тьюленга ўхшаган. У сув остидаги кўкатлар билан озиқланган. Ҳозир бу жониворнинг расми сақланиб қолган, холос. Гўшти хушхўр бўлгани учун одамлар қириб юборишган уни.

“Қизил китоб”га ўхшаш “Қора китоб” ҳам ташкил этиб, диназаврлар, мамонтлар, денгиз сигирларини ёзиб қўйиш зарурга ўхшайди.

 

                                                    *  *  *

 

Икки хўрознинг жиққамушт бўлиб чўқишаётганини кўп марта кўрган чиқарсиз? Тожларини қип-қизил қонга бўяшиб, ҳаллослаб чўқишаверади-чўқишаверади. Улардан бири орқага чекингунича давом этади бу шиддатли кураш.

Агар мазкур жанжалнинг сабаблари билан астойдил қизиқсангиз, ана шу хўрозларнинг бири бошқа ёқдан келиб қолганига ишонч ҳосил қиласиз. Ҳа, ҳар бир хўроз ўзи яшайдиган ҳовли ва унинг атрофидаги ҳудудларга ҳокимлик қилади. Бу депарага бирорта бегона хўроз кириб қолгудай бўлса, улардан бири мағлуб бўлгунича кураш давом этади.

Чегара учун кураш ёввойи ҳайвонларда ҳам мавжуд. Тулки ва бўриларнинг ҳудуди бир неча квадрат километрни ўз ичига олади ва одатда, рақибларни мазкур чегарагача таъқиб этади, холос. Ҳайвонларнинг жанглари адолатли: бу курашда бир-бирини ўлдиришмайди.

***

вторник, 6 мая 2025 г.

 Нусрат Рахмат

42 мин. 
Поделился/-ась с Доступно всем
Доступно всем
1. ИДРОК ЭТГАНЛАРИМ
Бу гал диққатингизни қоқиўтга, ҳа, оддий қоқига қаратмоқчиман. Эътибор берганмисиз, у гуллаганидан кейин гулдон ўрнида юзлаб оппоқ «парашют»чалар ҳосил этади. Сўнг салгина шабада кўтарилиши билан ана шу «парашют»чаларнинг ҳар бири ўзидан анча оғир уруғни кўтариб, кўкка парвоз қилади ва аллақаерга бориб, «юмшоқ қўнади»…
Сиз уни ҳозирги замон «парашют»ларига таққослаб кўринг-а! Парашют юкни фақат юқоридан пастга олиб тушади. Қоқиўтнинг бағоят такомиллашган, физика ва аэродинамика қонунларига мос келадиган «парашют»чалари эса шамол кучи билан юқори кўтарилади ва узоқ йўл босиб пастга тушади.
Табиат қоқиўт уруғини тарқатиш учун қўллаган бу жараённи амалда татбиқ этиш учун ҳали кўп йиллар керак, албатта.
***
Инсон қадим-қадим замонларданоқ сайроқи қушларни хонакилаштирганини биламиз. Бугун бедана, булбул, каклик, канарейка сингари ўнлаб парранда турлари бизга эстетик завқ ато этади.
Лекин, негадир инсоният сайроқи ҳашаротларни қўлга ўргатишга эътибор бермаган. Ваҳоланки, улар орасида овози ширалилари оз эмас. Бунга қора чигиртка билан жизиллоқ (цикада)ни мисол қилиб олиш ўринли бўлар эди. Бу жониворларнинг дилкаш қўшиғидан дилим завқ-шавққа тўлган дақиқалар кўп бўлган. Қора чигиртка кўпроқ шом маҳали хониш қилади. Унинг бетакрор қўшиғини шаҳарларда ҳам тинглаб қолиш мумкин. Чириллаб қўшиқ айтиши сизга гоҳида чанг, гоҳида флейта оҳанларини эслатиб қолади. Жизиллоқ (уни саратон, ҳам дейишади) бир маромда ғижжак чалаётган санъаткорни ёдга солади.
Мен бир маҳаллар қора чигиртка билан жизиллоқни қутичага солиб, олиб юрганман, аммо улар тутқунликда хониш қилишмаганди.
***
Сиз уни бармоқларингиз орасига авайлаб олинг-у, ўзгача нигоҳ билан синчиклаб назар ташланг. Шунда, табиат чигиртка деган маҳлуқни зўр дид ва ҳафсала билан бунёд этганига ишонч ҳосил қиламиз. Унинг кейинги чайир ва кучли оёқлари отникига жуда ҳам ўхшаб кетади, кўзлари бургутникидай ўткир, ўмровлари кенг.
Бу жонивор вазиятга қараб юради, сакрайди, учади. Агар инсон ўз гавдасига нисбатан чигирткадай сакраганида эди, тўққиз қаватли уйнинг устидан ҳам ҳаккалаб кетган бўларди.
Биламан, сиз унинг зарари ҳақида кўп эшитгансиз, аммо табиат учун «зарарли» ёки «фойдали» фарзанд йўқ. Шу сабабли бу гал жониворни ўтлоқ орасига беозоргина қўйиб юборинг – ризқини топиб есин.
***
Жониворларнинг ўз фарзандига бўлган ҳудудсиз меҳр-садоқатини бир неча бор кузатиб, уларнинг фидойилиги, жасоратидан ҳайратга тушганман.
Маълумки, калхат паррандалар билан озиқланади, ўрни келса, товуққа ҳам ташланади. Аммо, бир бор товуқ калхатга ҳужум қилиб, уни даф этганига гувоҳ бўлганман. Ўшанда калхат унинг жўжаларига ташланган эди – товуқ эса ўзидан бир неча ҳисса кучли рақибга ҳужум қилиб қолди. Буни кутмаган йиртқич орқага чекинди.
Зах ва ташландиқ ертўлада кўршапалакнинг ҳали темирқанот бўлиб улгурмаган полапонларига кўзим тушди. Она кўршапалак мени кўриб безовталанди, сўнг мўъжиза рўй берди: у болалари қаршисига келиб хавотирона вижирлади ва полапонларини елкасига миндириб олди. Сўнг опичлаганича ертўлани тарк этди.
Табиат, ҳатто ҳашаротларни ҳам ана шундай садоқатдан маҳрум этмаган. Чумолининг инини сув босганида, улар, энг аввало, тариқча келадиган тухумларини олиб қочганини бир неча бор кузатган бўлсангиз керак.
Зурриёд учун кураш ҳам табиат қонунларидан биридир.
Возможно, это художественное изображение (1 человек)
Все реакции:
Zamira Raxmatova, Zilola Pirnazarova и ещё 4

четверг, 24 апреля 2025 г.

 

ЗЕРИКАРЛИ ҲИКОЯЛАР. НОМАЪЛУМ ОДАМ ҲИКОЯСИ


                   Сиз ҳаммангиз мендан тонганда, мен яна сизга 
                қайтарман.
                   Чиндан, биродарларим, мен ўшанда
              йўқотганларимни бошқача кўз билан излайман;
              бошқача муҳаббат билан севаман, мен сизни
               ўшанда.
                                              Фридрих НИТШЕ

                                               *  *  *
    
                Агар Туркистонда Навоий ва Улуғбекдан бошқа
            бирор илм ва маданият арбобига ҳайкал қўйиладиган
           бўлса, у Маҳмудхўжа Беҳбудий ҳайкали бўлғусидир.

                                               Лазиз АЗИЗЗОДА

               
                                                   *  *  *

                             Кўкларга сиғмаган нолам – ёшлигим,
                            Сувга чўкиб кетган болам – ёшлигим...
                                                          Рауф Парфи

                                            1    

    Кўз ўнгингизга  қирқ  ёшнинг нари-берисидаги, анча одми кийинган, ўрта бўй,  ўйчан, андак асабий ва зумроқ   эркакни келтираоласизми?
    Ана шу одам,  менман.  Исм-шарифим билан қизиқмай қўяқолинг. Уни айтишга хоҳишим йўқ. Ўзим ҳам жамиятдаги  ўртача одам бўлсам керак-ки,  ҳозиргача қўним топганим йўқ. Дастлаб  судяга шогирд бўлдим,   кейин  уч йил Москвада ишлаб келдим, аниқроғи, мардикорлик қилдим,  сўнг  Самарқандга  қайтиб,  киракашлик билан банд бўлдим.
    Ҳозир уйимда интернет-клуб ва компьютер курси очганман. Маҳалламиз болаларига турли томошалар кўрсатаман, кейин компьютерда ишлашдан сабоқ бераман. Клуб − пулли,  курслар эса бепул.
    Менга ўхшаб,  узлатга чекинган кишиларнинг  улфатлари, дўстлари ҳам кам бўлади. Агар Самандар акани ҳисобга олмаса, бақамти ўтириб гаплашадиган танишим  йўқ ҳисоби.
     Аслида, компьютерга меҳр қўйишимга ҳам шу ростгўй, ориф одам сабаб бўлганди.
   Исм-шарифимни айтмаганимдан ранжимаслигингизни сўрардим. Аммо муҳим бир маълумотни  яширмайман. Мен,  Маҳмудхўжа Беҳбудий ҳазратларининг эваралари бўламан. Менга бобокаланимнинг номини беришдан аввал роса мунозара қилишган, хавотирга тушишган. Бу гапни ҳам, зада бўлган жабрдийдалардай, имкон қадар пинҳон тутиш пайида бўлиб юраман. Жуда зарур бўлганда айтаман. Бизнинг қавмлар,  айнан ана шу маърифат дарғасининг  авлодлари бўлгани сабаб не-не уқубатларга дучор бўлишганидан хабардорман. Сталин қатағони йиллари уларнинг аксари паноҳ излаб, ўзга юртларга,  жумладан  Тожикистон томонларга кетиб қолишган. Бу қўрқув ва хавотир ҳали ҳам авлодимизни батамом тарк этгани йўқ.

воскресенье, 20 апреля 2025 г.

НОХУШ ХАЁЛЛАР

 



Етмиш ёшдан ошган (аниқроғи, етмиш тўртга кирган) қотма, бўйчан, сийрак сочлари оқарган, тишларининг ясамалиги сезилиб турадиган, юрганда андак энкайиб, эҳтиёткорлик билан қадам ташлайдиган, нигоҳлари хиралашган,  кўзойнаги остидан сал анқайиб қарайдиган, кўринишда сокин, хотиржам бўлса-да, салга асабийлашиб, серзарда бўладиган, касалванд, жиззаки чолни  кўз олдингизга келтира оласизми? 
Ана шу одам, менман.
Ваҳоб Кабирович Кабиров, дейишади каминани.
Менинг ёшимдагилар, одатда, қачонлардир қилган амаллари билан мақтаниш, ўзларини минбар ва ҳайъатга уриш, ҳукуматга ҳуда-беҳуда ҳамду сано ўқиш, тобут бошида нутқ сўзлаш; хотиралар, гоҳида шеър  ёзишга мойил бўлишади. Булар бари менинг табиатимга зид. Худо сақласин! Ҳатто газетачиларнинг «бахтли кексалик», «нуроний отахонлар» сингари ибораларига киноя ва писхандлик билан қарайман; назаримда, булар бари жуда шалдироқ, носамимий тўқималар бўлиб туюлади. Илоҳим адашган бўлайин-у, етмишдан кейин русларнинг «Старость не радость» деган нақли мазмун, моҳияти билан ҳамманинг эшигини нохуш тақиллатаверади. Ҳатто баҳор тароватидан, мусиқанинг сеҳрли оҳангидан, нозанин  чеҳралардан лаззатланишингга  касалликлар, нохуш хотиралар, ўлим ҳақидаги дилингни сиёҳ  қиладиган ногаҳоний фикрлар ва бошқа  ожизликлар халақит бераверади.

 



    ЗЕРИКАРЛИ ҲИКОЯЛАР. ҒАРИБХОНА


“Кексалар уйида бир муйсафид ўзини осибди. Салласини шифтга ҳалқа қилибди-ю...”
Бу гапни таниш журналист, шунчаки гап орасида айтган бўлса ҳамки, ўша бахтиқаро муйсафид кўз ўнгимдан кетмай қолди. Не ситам ё зулм ўтди экан, шўрлик отахонга? Нега айнан салласига осган?
   Кунлардан бирида,  беихтиёр, ўша даргоҳга йўл олдим. Директор мени хушфеллик билан қарши олди. Анчайин сарамжон- саришта бўлган маънавият хонаси, ошхонани кўрсатди, гулзорларни томоша қилдик. Аммо ўз жонига қасд қилган отахон ҳақидаги ахбороти жуда дудмал бўлди. Келганига атиги уч кун бўлган экан. Намозхон экан, Биринчи куни санитар аёл билан уришиб қолибди, эртаси ўғли келган экан, уни ҳайдаб солибди. Бошлиқ ҳамма иллатни  чолнинг ўзига ағдаришга мойил эканлиги сезилиб турарди. Аммо қалбим ниманидир инкор этарди:  мен  кексалар уйини шунчалик ташқи сувратини кўриб, унинг сийратидан бехабар қолганимдек,  ҳалиги кексанинг ички нидолари, ҳасратлари, ғуссаларидан бехабар эдим.

Мен учун жумбоқ бўлиб қолган бу асрорларни фақат ҳикояда акс эттириш мумкин, деган хулосага келдим. Чунки бу жанр тахминлар, фантазиялар ва башоратлар учун очиқ.

 

ИБЛИС КУЛБАСИ ЁКИ ОБИЙ




"БУНИ ҲАЁТ ДЕБДИЛАР ЁКИ Ўғлим Улуғбекнинг кундалиги" романидан


Бу машъум уй ҳақида аввал ёзганман.
«Концлагер товуқлари» бобидаги мана бу мисраларни хотирласангиз кифоя.
«1975 йили вилоятнинг мафкура ишлари бўйича котиби ўз ўйнаши билан шу ердаги меҳмонхонага норасмий яъни хуфёна ташриф буюради. Албатта, туни билан кайфу сафо, ҳалиги ишлар... Эрталаб улар чиқаверишмагач, қоровул хавотирланиб, эшикни тақиллатади. Садо бўлмагач, раҳбарларга хабар етказади. Улар ҳам ошиқ-маъшуқларни уйғотолмагач, эшикнинг ошиқ-маъшуқини бузишади. Кириб қарашса, бахтиқаро ўйнашлар ваннада Одам Ато билан Момо Ўаво кийгизиб юборган либосда бандаликни бажо келтириб қўйишибди».
Албатта, шов-шув, текшир-текшир, дегандай. Терговчилар бу юмуш билан уюшган, тажрибали мафия (етмишинчи йилларда-я!) шуғулланганини тахминлашади. Уларнинг фикрича, ўша гуруҳ қурбонини кузатиб юради; ваннага кирган заҳоти ташқаридан туриб, қувурга электр токи тегизади.