ЗЕРИКАРЛИ ҲИКОЯЛАР. НОМАЪЛУМ ОДАМ ҲИКОЯСИ
Сиз ҳаммангиз мендан тонганда, мен яна сизга
қайтарман.
Чиндан, биродарларим, мен ўшанда
йўқотганларимни бошқача кўз билан излайман;
бошқача муҳаббат билан севаман, мен сизни
ўшанда.
Фридрих НИТШЕ
* * *
Агар Туркистонда Навоий ва Улуғбекдан бошқа
бирор илм ва маданият арбобига ҳайкал қўйиладиган
бўлса, у Маҳмудхўжа Беҳбудий ҳайкали бўлғусидир.
Лазиз АЗИЗЗОДА
* * *
Кўкларга сиғмаган нолам – ёшлигим,
Сувга чўкиб кетган болам – ёшлигим...
1
Кўз ўнгингизга қирқ ёшнинг нари-берисидаги, анча одми кийинган, ўрта бўй, ўйчан, андак асабий ва зумроқ эркакни келтираоласизми?
Ана шу одам, менман. Исм-шарифим билан қизиқмай қўяқолинг. Уни айтишга хоҳишим йўқ. Ўзим ҳам жамиятдаги ўртача одам бўлсам керак-ки, ҳозиргача қўним топганим йўқ. Дастлаб судяга шогирд бўлдим, кейин уч йил Москвада ишлаб келдим, аниқроғи, мардикорлик қилдим, сўнг Самарқандга қайтиб, киракашлик билан банд бўлдим.
Ҳозир уйимда интернет-клуб ва компьютер курси очганман. Маҳалламиз болаларига турли томошалар кўрсатаман, кейин компьютерда ишлашдан сабоқ бераман. Клуб − пулли, курслар эса бепул.
Менга ўхшаб, узлатга чекинган кишиларнинг улфатлари, дўстлари ҳам кам бўлади. Агар Самандар акани ҳисобга олмаса, бақамти ўтириб гаплашадиган танишим йўқ ҳисоби.
Аслида, компьютерга меҳр қўйишимга ҳам шу ростгўй, ориф одам сабаб бўлганди.
Исм-шарифимни айтмаганимдан ранжимаслигингизни сўрардим. Аммо муҳим бир маълумотни яширмайман. Мен, Маҳмудхўжа Беҳбудий ҳазратларининг эваралари бўламан. Менга бобокаланимнинг номини беришдан аввал роса мунозара қилишган, хавотирга тушишган. Бу гапни ҳам, зада бўлган жабрдийдалардай, имкон қадар пинҳон тутиш пайида бўлиб юраман. Жуда зарур бўлганда айтаман. Бизнинг қавмлар, айнан ана шу маърифат дарғасининг авлодлари бўлгани сабаб не-не уқубатларга дучор бўлишганидан хабардорман. Сталин қатағони йиллари уларнинг аксари паноҳ излаб, ўзга юртларга, жумладан Тожикистон томонларга кетиб қолишган. Бу қўрқув ва хавотир ҳали ҳам авлодимизни батамом тарк этгани йўқ.